موسیقی بخشیهای خراسان که مجموعهای از شعر، ادبیات، عرفان و اخلاق را دربر میگیرد به کوشش هوشنگ جاوید و مجتبی قیطاقی در تاریخ یکم تیرماه ۱۳۹۰ به عنوان میراث فرهنگی معنوی یونسکو به ثبت رسید.
معنای لغوی
بخشی لقبی است که به برخی از نوازندگان دوتار در شمال خراسان و ترکمنصحرا داده میشود. بخشیها نوازندگان دوتار، آوازخوان، داستان گو، سراینده و سازنده ساز -دوتار-هستند.
بخشهای خراسان
بخشیهای خراسان که در مناطق شمالی این استان زندگی میکنند و شغل اصلی آنها کشاورزی است در زمره اصیل ترین دوتار نوازانی هستند که به طور شفاهی و سینه به سینه انواع داستانها، حماسهها را برای مردم روایت میکنند
اصلیترین مراکز بخشیها قوچان، بجنورد و شیروان است.
زوال
کارشناسان بر این باورند که مرگ یک نوازنده همچون زوال ساز و موسیقی اش است که اگر ثبت و اهتمام برای حفظ آن صورت نگیرد در بین نسلهای آینده نیز هنر وی رواج پیدا نخواهد کرد.
هوشنگ جاوید پژوهشگر موسیقی نواحی معتقد است: هنر بخشیها اکنون روبه زوال بوده و در معرض خطر جدی قرار دارد.
حاشیههابه این دلیل اینکه خوانندگان گاهی علاوه بر زبان کرمانجی به زبان ترکی آذربایجانی نیز تکلم میکردند کشور آذربایجان قصد ثبت موسیقی مقامی خراسان را داشت. که در پی دریافت نامهای از یونسکو ایران مدارک مورد نیاز را آماده کرد و آن را به ثبت رساند.
بخشی های معروف
حاج قربان سلیمانی
جعفر رحمانی
علی کریمی
سلطان رضا گلیانی معروف به بخشی
محسن میرزازاده
ارسال پاسخ