دانشگاه فردوسی مشهد در سال ۱۳۲۸ هجری شمسی ، با تبدیلِ آموزشگاه عالی بهداری به دانشکده پزشکی ، تاسیس شد و با صدور مجوز ایجاد دانشکده ادبیات و علوم انسانی در سال ۱۳۳۵ رسما فعالیت خود را آغاز نمود. به تدریج دانشکده های الهیات ، علوم پایه ، علوم تربیتی و روانشاسی ، کشاورزی و مهندسی در این دانشگاه تاسیس شدند. آموزشکده کشاورزی شیروان نیز در سال ۱۳۶۳ به این مجموعه افزوده شد.
در سال ۱۳۶۶ در پی تصمیم هیئت محترم دولت مبنی بر تفکیک وزارت فرهنگ و آموزش عالی از وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ، دانشگاه مشهد نیز به دو دانشگاه علوم پزشکی و فردوسی مشهد تقسیم شد.
در سال ۱۳۶۷ دانشکده علوم اداری و اقتصادی ، در سال ۱۳۷۰ دانشکده دامپزشکی ، در سال ۱۳۷۳ واحد نیشابور که اکنون دانشکده هنر نامیده می شود و دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی ، و در سال ۱۳۷۵ دانشکده علوم ریاضی ، به واحد های آموزشی دانشگاه فردوسی افزوده شد.
دوره شبانه دانشگاه فردوسی مشهد نیز از سال ۱۳۶۹ با پذیرش دانشجو در رشته های زبان و ادبیات فارسی ، زبان و ادبیات عرب ، زبان و ادبیات فرانسه ، جغرافیا ، علوم اجتماعی ، فقه و مبانی حقوق اسلامی و علوم قرآنی و حدیث ، آغاز به کار نمود.
دانشگاه فردوسی مشهد به لحاظ قدمت ، سومین دانشگاه کشور و بزرگترین مرکز آموزش عالی در منطقه شمال شرق کشور محسوب می شود.
این دانشگاه در حال حاضر با بیش از ۱۶۰۰۰ دانشجو ، ۶۵۰ عضو هیئت علمی و ۲۰۰۰ کارمند ، فعالیت علمی ، آموزشی و پژوهشی گسترده ای دارد.
در حال حاضر این دانشگاه سالانه بیش از ۳۵۰۰ دانشجوی دختر و پسر برای تحصیل در حدود ۱۸۰ رشته تحصیلی در مقاطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری می پذیرد.
ویژگی انحصاری دانشگاه فردوسی مشهد دانشگاه فردوسی مشهد مهمترین ویژگی اش مجاورت با حرم مطهر رضوی علیه السلام می باشد برای اهل علم این ویژگی بسیار حیاتی و ارزشمند است اما در بُعد دانشگاهی این دانشگاه بزرگترین دانشگاه شرق کشور است که توانسته بسیاری از پتانسیل های منطقه خراسان و استان های اطراف را پوشش دهد. دکتر علی شریعتی از دانش آموختگان این دانشگاه است. این دانشگاه نیز در مجموعه متمرکزی به وسعت ۳۰۰ هکتار واقع شده است.
تاریخچه
با تبدیل آموزشگاه عالی بهداری در سال ۱۳۲۸ به دانشکده پزشکی ، نخستین گام در راه تاسیس سومین دانشگاه ایران در شهر مقدس مشهد برداشته شد
در سال ۱۳۳۴ با صدور مجوز دیگری دانشکده ادبیات با پنج رشته جداگانه تاسیس یافت . با گسترش آموزش عالی در کشور به ترتیب دانشکده معقول و منقول (که بعدأبه الهیات تغییر نام یافت ) دانشکده علوم ، دانشکده دندانپزشکی ، دوره شبانه ، دانشکده علوم دارویی و تغذیه ، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی ، دانشکده کشاورزی ، دانشکده مهندسی ، مؤسسه بینایی سنجی ، دبیرستان دانشگاه و مرکز تعلیمات به مجموعه دانشگاه مشهد که ازسال ۱۳۵۳ به دانشگاه فردوسی تغییر نام یافته بود افزوده شد .
ضرورت گسترش آموزش پس از انقلاب اسلامی سبب شد که پس از تغییردر برخی واحدهاو تفکیک دانشگاه علوم پزشکی از دانشگاه فردوسی مشهد ، دانشکده علوم اداری و اقتصادی ، دانشکده دامپزشکی، آموزشکده کشاورزی شیروان ، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی ، دانشکده علوم ریاضی ، دانشکده هنر نیشابور ، پژوهشکده علوم گیاهی ، مرکز تحقیقات زمین لرزه شناسی ، کالج دانشگاه ، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست ،و دانشکده معماری و شهرسلزی ، یکی پس از دیگری به مجموعه واحدهای دانشگاه اضافه شود .
در حال حاضر دانشگاه فردوسی مشهد با شش دهه تجربه آموزشی – پژوهشی و دارا بودن حدود ۱۵۳۰۴ دانشجوی کارشناسی، ۴۲۱۹ دانشجوی کارشناسی ارشد، ۱۱۷۵ دانشجوی دکتری تخصصی و نزدیک به ۷۰۰ عضو هیات علمی یکی از معتبر ترین دانشگاههای جمهوری اسلامی ایران است که به میمنت همجواری با بارگاه ملکوتی هشتمین اختر آسمان ولایت ، حضرت امام علی بن موسی الرضا (ع) و با تلاش همه استادان و مسؤولان اجرایی آن قطب عظیم علمی و فرهنگی و شاخص آموزش عالی در شمال شرق کشور است .
مدیریت دانشگاه شامل : ریاست دانشگاه و معاونان آموزشی و تحصیلات تکمیلی ، پژوهش و فناوری ، اداری و مالی ، دانشجویی و فرهنگی وطرح و برنامه است که بر اساس تشکیلات سازمانی مصوب محور اصلی کلیه امور ، کارکردو اتخاذ تصمیمات دانشگاه می باشند .
همچنین نهادهای فرهنگی مانند : دفتر نمایندگی مقام معظم رهبری ، جهاد دانشگاهی ، تشکلهای اسلامی دانشجویی ، هیأت علمی ، انجمن های علمی و قطب های علمی همگام با مدیریت ، دانشگاه را در انجام رسالت های خود یاری می نمایند .
دانشکده‌ها
* دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی
* تربیت بدنی و علوم ورزشی
* الهیات
* دامپزشکی
* علوم اداری و اقتصاد
* علوم پایه
* علوم تربیتی و روانشناسی
* علوم ریاضی
* کشاورزی
* فنی و مهندسی
* معماری و شهرسازی
* منابع طبیعی و محیط زیست
* هنر
* آموزشکده شیروان
* پژوهشکده علوم گیاهی
سازمان مرکزی
این سازمان محل کارمندان سازمانی حوزه ریاست دانشگاه و معاونین دانشگاه می‌باشد در ضمن محل دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری نیز در سازمان مرکزی است
دانشکده مهندسی
دانشکده مهندسی در مهر ۱۳۵۴با پذیرش ۳۰دانشجو در رشته برق و ۳۰دانشجو در رشته مکانیک فعالیت خود را آغاز کرد. این دانشکده هم اکنون دارای رشته‌های زیر است:
* مهندسی برق
* مهندسی شیمی
* مهندسی صنایع
* مهندسی عمران
* مهندسی کامپیوتر
* مهندسی مکانیک
* مهندسی مواد
انجمن‌های علمی دانشجویی دانشکده مهندسی
انجمن‌های علمی دانشجویی دانشکده مهندسی مجموعه‌ای از هفت انجمن علمی با گرایش‌های گوناگون می‌باشند که همه آنها تحت یک عنوان واحد سعی در انجام فعالیتهای دانشجویی می‌نمایند. انجمن‌های علمی صنایع، برق، عمران، متالورژی، کامپیوتر، شیمی و مکانیک. هدف این انجمن‌ها برگزاری همایش‌ها، سمینارها، کارگاه‌های آموزشی، مسابقات کشوری و همچنین حمایت از طرح‌های پژوهشی و مقالات علمی و انتشار مجلات تخصصی می‌باشند. انجمن‌های علمی دانشجویی دانشکده مهندسی یکی از سیزده انجمن‌های علمی دانشکده‌های دانشگاه فردوسی می‌باشد که علی رغم جوان بودن دانشکده و قدمت کم انجمن‌های آن توانسته‌است بر پایه کوشش، باور و همچنین همراهی کلیه دانشجویان کارنامه‌ای درخشان را از خود بر یادگار بگذارد. مقام برترین انجمن علمی کشور که در سال گذشته در دومین جشنواره ملی حرکت به مکانیک اطلاق گردید و همچنین قرار گیری این انجمن در رتبه A، قرار گیری انجمن‌های علمی کامپیوتر، برق و عمران در رتبه B و حتی قرار گیری انجمن‌های صنایع، شیمی و متالورژی در رتبه‌های بعدی در رده بندی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران، علی رغم فعالیت دو یا سه ساله این انجمن‌ها، تصدیق کننده فعالیتهای آنها و گوشه‌ای از افتخارات بیشمار انجمن علمی دانشکده مهندسی می‌باشد. انجمن‌های علمی دانشکده مهندسی به شرح زیر می‌باشند:
* ۱) انجمن علمی مهندسی عمران: تاسیس: ۱۳۷۷، اهم فعالیت‌ها: سومین همایش دانشجویی عمران(۱۳۷۸)، دومین، سومین و چهارمین دوره مسابقات بتن شرق کشور(۱۳۸۵،۱۳۸۷،۱۳۸۸)، نخستین همایش ملی اصلاح الگوی مصرف در صنعت ساختمان(۱۳۸۸)، همکاری در سومین همایش بتن منطقه شرق کشور(۱۳۸۸)،چاپ و انتشار نشریه علمی-تخصصی طرح و ساخت(۱۳۸۵ تا کنون)،دو دوره مسابقات پل‌های ماکارونی شرق کشور(۱۳۸۶،۱۳۸۸)، راه اندازی سایت زسمی مسابقات ، رونمایی از بزرگترین سازه ماکارونی خاورمیانه(۱۳۸۹)، همکاری در برگزاری پنجمین کنگره ملی عمران (۱۳۸۹)، دبیر برگیزده سومین جشنواره ملی حرکت در زمینه فعالیتهای ترویجی (۱۳۸۹)، دبیر و انجمن برگزیده برگزیدگان دانشگاه فردوسی مشهد (۱۳۸۹)، انجمن برگزیده در زمینه کارآفرینی، مسابقات و نورآوری در دانشگاه فردوسی مشهد (۱۳۸۹)
* ۲) انجمن علمی مهندسی کامپیوتر
* ۳) انجمن علمی مهندسی برق
* ۴) انجمن علمی مهندسی شیمی
* ۵) انجمن علمی مهندسی مکانیک
* ۶) انجمن علمی مهندسی صنایع
* ۷) انجمن علمی مهندسی متالورژی
دبیران انجمن‌های علمی دانشکده مهندسی:
* ۱۳۸۶: محمد ضیایی (شیمی)
* ۱۳۸۷: آرمان محسن زاده(مکانیک)
* ۱۳۸۸:فرزاد پیاده(عمران)
* ۱۳۸۹: ایمان هوشیار (عمران)
دانشکده علوم پایه
دانشکده علوم در سال ۱۳۴۰ تأسیس شد.پذیرش دانشجو در رشته ریاضی ـ فیزیک ازسال ۱۳۴۱ آغاز گردید. در سال ۱۳۴۴ رشته‌ریاضی ـ فیزیک منحل و رشته‌های ریاضی، فیزیک و شیمی با پذیرش ۵۰ دانشجو در هرگروه جایگزین آن شد. رشته‌های زمین‌شناسی وزیست‌شناسی در سال ۱۳۴۶ تاسیس گردیدند.رشته آمار که قبلاً با ریاضی مشترک بود در سال۱۳۶۷ به‌طور مستقل دانشجو پذیرفت. رشته‌کامپیوتر در سال ۱۳۶۸ از گروه ریاضی جدا شدو به صورت مستقل تشکیل و به دانشکده‌مهندسی منتقل گردید. طرح تأسیس دانشکده‌علوم ریاضی در سال ۱۳۷۵ به تصویب رسید واین دانشکده به‌طور رشته‌ای جداگانه در سال ۱۳۷۶شروع به فعالیت نمود. دانشکده علوم پایه در حال‌حاضردارای چهارگروه آموزشی زمین‌شناسی،شیمی، زیست‌شناسی و فیزیک است. تعداداعضای هیأت علمی این دانشکده بالغ بر ۸۸ نفر وتعداد کارکنان ۱۱۷ تن است. تعداد دانشجویان‌در حال حاضر (نیمسال اول ۸۷-۱۳۸۶) شامل :کارشناسی ۱۶۱۰ نفر، کارشناسی ارشد ۵۱۳ نفر، و دکتری۱۶۵ نفر است.
* فیزیک
* شیمی
* زمین شناسی
* زیست شناسی
دانشکده علوم اداری و اقتصادی
دانشکده علوم اداری و اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد در سال ۱۳۶۶ با هدف تأمین و تربیت نیروی انسانی متخصص کشور در زمینه‌های اقتصاد، مدیریت، حسابداری، حقوق و علوم سیاسی تأسیس شد. فعالیتهای آموزشی دانشکده از مهرماه سال ۱۳۶۷ با پذیرش۱۲۰ دانشجو در سه رشته کارشناسی: اقتصاد بازرگانی، حسابداری و مدیریت بازرگانی آغاز شد. درسالهای بعد به ترتیب رشته‌های کارشناسی حقوق، اقتصاد نظری و مدیریت دولتی به رشته‌های قبلی اضافه شدند. توسعه فعالیتهای آموزشی، پژوهشی این دانشکده با تأسیس دوره‌های کارشناسی ارشد علوم اقتصادی و کارشناسی‌ارشد (معادل) توسعه اقتصادی و برنامه ریزی در سال ۷۳ ادامه یافت. ایجاد دوره روزانه کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، دوره شبانه رشته‌های کارشناسی مدیریت بازرگانی و حقوق درسالهای ۷۳و۷۴، کارشناسی اقتصاد بازرگانی در سال ۷۶ و علوم سیاسی در سال‌تحصیلی ۷۸موجبات گسترش بیشتر فعالیتهای آموزشی این دانشکده را فراهم نمود. سپس کارشناسی ارشد حسابداری در سال ۸۳، کارشناسی ارشد حقوق (گرایش جزا و جرم شناسی) در سال ۸۵، کارشناسی ارشد علوم سیاسی در سال ۸۵ ، دکترای علوم اقتصادی وکارشناسی ارشد مدیریت صنعتی در سال ۸۶ وکارشناسی ارشد اقتصاد انرژی ودکترای مدیریت در دو گرایش رفتارسازمانی ومنابع انسانی در سال ۸۷ به دوره‌های تحصیلات تکمیلی دانشکده اضافه گردیدند. در حال حاضر تعداد ۲۱۰۰ نفردانشجوی دختر و پسر در دوره‌های کارشناسی (روزانه و شبانه)، کارشناسی ارشد و دکترا ی این دانشکده مشغول به‌تحصیل هستند.
* اقتصاد
* مدیریت
* حسابداری
* حقوق
* علوم سیاسی
امکانات ورزشی
فعالیت های ورزشی و تربیت بدنی روحیه و انگیزه کار و تلاش را در افراد تقویت می نماید . از این رو ضروریست که فعالیت های ورزشی و فوق برنامه در دانشگاه با تشویق دانشجویان به این امور سلامت ، شادابی و کارایی آنها در تحصیل و پژوهش تضمین شود
۱- توسعه و تعمیم رشته های مختلف ورزشی در دانشگاه و ایجاد تسهیلات لازم
۲- ارزشیابی کار دانشجویان از طریق آزمون های لازم
۳- برگزاری مسابقات ورزشی
۴- تهیه وسایل ورزشی مورد نیاز دانشجویان
۵- تشکیل گروه های مختلف ورزشی
۶- مراقبت و بهره برداری از میادین و تاسیسات ورزشی دانشگاه
این محورها مجموعه فعالیت های دانشگاه فردوسی مشهد در زمینه تربیت بدنی می باشد که استخر سرپوشیده ، زمین چمن استاندارد ، سالن های والیبال و بسکتبال ، سالن چند منظوره جهت ورزش های انفرادی و جمعی ، بستر انجام فعالیت های ورزشی دانشجویان است.
معرفی دانشگاه فردوسی مشهد
