گردشگری در تلاش برای نشستن به جای نفت
سفر > گردشگری- گروه شهری – محمد باریکانی:
نخستین همایش ملی گردشگری، توسعه پایدار و عدم‌اتکا به درآمدهای نفتی در حالی صبح دیروز در سالن همایش‌های صدا‌وسیمای تهران و به همراه نمایشگاه جانبی معرفی ظرفیت‌های گردشگری استان‌های کشور برگزار شد که به گفته یکی از سخنرانان این همایش سهم ایران در اقتصاد گردشگری جهان 22صدم درصد و رقمی بسیار پایین است.
به گزارش خبرنگار همشهری در این همایش منوچهر جهانیان معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور با اشاره به نامگذاری سال2012 از سوی سازمان جهانی جهانگردی با عنوان گردشگری و توسعه پایدار گفت: گردشگری مترادف با صلح و دوستی است و باید در کنار این مفهوم به درآمدزایی و ایجاد اشتغال نیز اندیشید.
وی با اشاره به معضل بیکاری در کشور افزود: جذب سرمایه برای کشور یک اولویت است و راهی جز سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری به‌عنوان یکی از صنایع اولویت‌دار جهان امروز که تا 20سال آینده به‌عنوان نخستین صنعت دنیا صنایع دیگر را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، نیست. وی با طرح موضوع جایگزینی گردشگری به جای نفت و تأکید بر لزوم به‌کارگیری کارشناسان و متخصصان این حوزه گفت: برنامه‌ریزی اقتصادی در صنعت گردشگری بدون همکاری و هماهنگی سازمان‌های دیگر ممکن نیست. جهانیان تأکید کرد: افزایش و کاهش میزان ارز در کشور بر صنعت گردشگری نیز تأثیرگذار است و بنابراین باید برای جذب ارز خارجی تلاش کرد.
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در ادامه سخنان خود گفت: متأسفانه برخی کشورهای نفت‌خیز اتکای زیادی به درآمدهای ناشی از فروش نفت دارند که به همین دلیل این کشورها در برخی موارد ناچار به کوتاه آمدن در برخی موضوعات بین‌المللی می‌شوند. وی افزود: تکیه بر منابع متعدد درآمد، پناهگاه امنی است که موجب می‌شود در شرایط بحران اقتصادی یک کشور بتواند به حیات اقتصادی خود ادامه بدهد. جهانیان همچنین ثبات سیاسی و چگونگی برخورد با گردشگران خارجی را از شاخصه‌های ارزیابی گردشگران برای ورود به یک کشور خواند و گفت: ایران بیشترین جذابیت را در حوزه فرهنگ و تمدن دارد و برای بیشتر گردشگران با توجه به هدف‌گذاری که برای شناخت، آگاهی و آشنایی با سایر فرهنگ‌ها و تاریخ و تمدن یک کشور دارند، ایران از مزیت نسبی لازم برخوردار است. وی تأکید کرد: آنچه اهمیت دارد تغییر نگاه دولت و مردم جامعه به موضوع گردشگری است.
جهانیان گفت: صنعت گردشگری 2/10درصد تولید ناخالص در جهان را به‌خود اختصاص داده و درآمد حاصل از این صنعت در سال گذشته میلادی برای بیش از 204میلیون نفر در جهان شغل ایجاد کرده است به این معنا که بیش از 10درصد نیروی کار جهان در صنعت گردشگری مشغول به‌کار بودند.
وی گفت: درصورتی که ایران بتواند به جایگاه دهم در صنعت گردشگری جهان برسد درآمد ناشی از آن بیش از 40میلیارد دلار یعنی معادل دوسوم درآمد حاصل از فروش نفت کشور است. وی افزود: ایران امن‌ترین کشور در تمام جهان برای ورود گردشگران خارجی است. جهانیان همچنین با ابراز امیدواری نسبت به اینکه صنعت گردشگری جایگزین صنعت نفت کشور شود گفت: رسیدن به عدد هفت میلیون گردشگر می‌تواند ایران را به درآمد 13میلیون دلاری و ایجاد چهار میلیون شغل در کشور برساند.
راهی جز توسعه گردشگری نیست
دکتر علی رحیم‌پور دبیر همایش گردشگری توسعه پایدار نیز در همایش گردشگری جایگزین صنعت نفت با اشاره به این موضوع که جایگزینی گردشگری به‌جای نفت از سال‌ها قبل با عنوان یک صنعت درآمدزا در کنار صنعت نفت مطرح بود از تأکید رئیس سازمان میراث فرهنگی بر جایگزینی صددرصدی گردشگری به جای نفت خبر داد و گفت: داشتن یک میلیون اثر و تپه باستانی زمانی در حوزه گردشگری معنا می‌یابد که تبدیل به داشته‌های کشور و صادرات به جهان شوند تا بدین‌ترتیب بحران‌های کشور در حوزه بیکاری و فقر اقتصادی نیز کاسته شود. وی افزود: سالانه 700هزار بیکار به جمع بیکاران کشور افزوده می‌شود و با این تعریف واقعا هیچ راهی جز ورود به حوزه گردشگری نیست. رحیم‌پور گفت: گردشگری می‌تواند با اشتغال‌زایی و درآمدزایی معضلات اجتماعی را نیز از میان بردارد چون عامل ایجاد شغل است.
دکتر حسن مطیعی لنگرودی استاد دانشگاه تهران نیز در این همایش با اشاره به موضوع اقتصاد گردشگری تأکید کرد: ایران می‌تواند از گردشگری درآمد کسب کند به شرط آنکه تفکر و اندیشه سیاستگذاران به موضوع اقتصاد گردشگری تغییر کند. وی گفت: از آغاز قرن بیستم دگرگونی‌های بسیاری درخصوص جهانی‌شدن مشاهده می‌شود و این روند چنان سریع است که حرکت کند می‌تواند ایران را به‌شدت از روند سریع تحولات عقب بیندازد. وی گفت: امروز کشورهایی برنده هستند که سهم بیشتری از اقتصاد جهانی را نصیب خود کنند. لنگرودی افزود: باید بتوان درآمدهای سرشار از فضای بیرونی را به داخل کشور جذب کرد و این اقدام جز از مسیر اقتصاد گردشگری ممکن نیست. لنگرودی با اشاره به اینکه صنعت گردشگری در اروپا توانست 328میلیون شغل در سال 2010در اروپا ایجاد کند و معیشت 1/3میلیارد نفر از جمعیت جهان را نیز تأمین کند، گفت: نمی‌دانم اعلام آمار 120میلیون سفر به چه دردی می‌خورد؟ اقتصاد گردشگری در این سفرها چه جایگاهی دارد؟ این میزان سفر جز ایجاد مشکل برای طبیعت و مردم محلی چه دستاوردی داشته است؟
مطیعی لنگرودی همچنین با اشاره به اینکه ورود گردشگران خارجی که در ایران هزینه نمی‌کنند به درد صنعت گردشگری کشور نمی‌خورد گفت: ایران نیازمند گردشگر هزینه‌گذار برای ایجاد اشتغال و درآمد برای اقشار کم‌درآمد کشور است. وی افزود: هنر اصلی جذب گردشگر هزینه‌گذار خارجی به کشور با هدف توسعه مناطق محروم است. لنگرودی ایران‌هراسی کنونی در جهان را از مشکلات گردشگری کشور خواند و گفت: باید کاری کرد تا ایران‌هراسی و ایران‌گریزی در جهان از میان برود. وی همچنین نشناختن نیازهای گردشگران ارزآور به ایران را از دیگر مشکلات بزرگ کشور در جذب گردشگر خارجی خواند و گفت: درآمد ایران در اقتصاد گردشگری جهانی تنها 0/22درصد و رقمی بسیار پایین است که در این شرایط نباید به تعداد گردشگر توجه کرد بلکه باید سعی کرد تا درصد درآمد گردشگری کشور به 1/0 در اقتصاد گردشگری جهان برسد.