زندگی عشيره ای و سنتی در استان ايلام باعث رشد و رونق صنايع دستی مرتبط با آن شده است. از دير باز بافت قالی كردی(قاليچه درشت بافت)، سياه چادر، چيغ(چيت)بافی، جاجيم بافی، گليم ساده، نمد مالی، احرامی بافی، گيوه بافی و عبا بافی در استان مرسوم بوده است. در راستای اهداف برنامه های آموزشی پس از ارزيابی قابليتهای توسعه آموزش رشته های مختلف بومی استان با اولويت مزيت های هر منطقه جهت پاسخ گويی به سلايق مختلف، رشته های ديگری نظير گليم نقش برجسته، منبت چوب، سفال گری و طراحی روی سفال، قلم زنی روی مس، و… در اين استان راه اندازی شده است و زمينه آموزش آنها فراهم شده است.
۱- قالی بافی:مواد اوليه بكار رفته در اين گونه زير انداز عمدتاً از ابريشم بوده كه در بيشتر موارد به صورت تمام ابريشم و در پاره ای از مواقع از كرك و ابريشم با پشم در بافت فرش استفاده می شود. امروزه بخش عمده ای از زير اندازهای سنتی كه در استان استفاده می شود را فرش های گل ابريشم با رج شماره بالای40 و در اندازه های ذرع و نيم(100×150) و قاليچه(140×220) تشكيل می دهندكه عمدتاً در شهرستانهای دره شهر و ايوان از توابع استان ايلام بافته می شود.
۲- گليم نقش برجسته: اين بافته از نظر اصالت و توليد مهمترين و شاخص ترين صنعت دستی استان ايلام است كه زمينه آن گليم ساده و نقوش آن گره كامل قالی است كه طبيعتاً بعد از بافت نقوش آن برجسته تر از زمينه است در ساير مناطق ايران از جمله اراك،كرمانشاه و … نيز بافت اين گونه گليم انجام می شود ولی اصالت آن مختص به استان ايلام بوده و برای اولين بار بافت آن در روستای زنجيره از توابع شهرستان شيروان چرداول استان ايلام شروع شده است.
۳- نمد مالی: به دليل بافت عشايری اين استان و تامين مواد اوليه(پشم)مورد نياز در داخل منطقه، نمد مالی از رونق خوبی برخوردار است. البته به دليل تاثيرات جوی, اين حرفه فصلی بوده و از اول تابستان تا ابتدای ماه سوم پائيز به مدت پنج ماه در سال انجام می گيرد و فرايند توليد شامل در هم تنيدن الياف طی مراحل حلاجی كردن پشم، لوله كردن و كوبيدن آن است كه در نهايت منجر به توليد نمد زير انداز، كلاه نمدی و پالتوی(كپنك)خواهد شد. اين حرفه عجين با سر انگشتان نمد مالان سخت كوش ايلام، ايوان، دهلران و آبدانان است.
۴- احرامی بافی: يكی از دستبافته هايی است كه ماسوره اساس كار آن است و ماكو با الياف نخی در اين نوع بافته به كار می رود و از خامه پشمی رنگرزی شده به عنوان مواد اوليه آن استفاده می شود.
بافت اين هنر-صنعت در ايلام، ايوان و مهران انجام می شود و با توجه به تعيين شهر مرزی مهران به عنوان مسيری برای اعزام و تردد زائران كربلای معلی, بافت اين گونه دست بافته ها برای سجاده اهميت بيشتری يافته است.
۵- گيوه بافی:كوهستانی بودن منطقه و نياز به پای افزار راحت و سبك، انگيزه بافت گيوه را فراهم آورده است. اين هنر-صنعت كه هم اكنون نيز رواج دارد طی سه مرحله زير ساخته و پرداخته می شود:
1- آماده كردن رويه گيوه (آجيده) كه اين كار توسط تخت كش انجام می شود .
۲- بافت رويه گيوه (گيوه بافی) كه معمولاً برای بافت ازنخ پنبه ای و ابريشمی استفاده می شو
۳- دوختن رويه گيوه به تخت گيوه كه اين كار توسط فرد گيوه دوز انجام می شود.
بافت اين پای افزار از زمانهای ديرين تا كنون در ايلام، ايوان و مهران رايج بوده است.
۶- بافت سياه چادر: كه در اصطلاح محلی( دوار) به آن گفته می شود معمولاً توسط زنان عشاير در استان و با استفاده از موی بز بافته می شود. از جمله ويژگی های سياه چادر می توان به خواص فيزيولوژی موی بز اشاره كرد كه بر خلاف بقيه مواد در گرما منقبظ و در سرما منبسط می شود و اين به كاربرد ممتاز آن در سياه چادر كمك كرده تا در تابستان منافذ سياه چادر باز شده و هوای داخل سياه چادر خنك شود و در زمستان منافذ آن بسته تا
از ورود سرما و باران جلوگيری شود.بافت اين گونه پوشش حفاظتی در مناطق عشاير نشين كوچ روی استان ايلام انجام می شود.
۷- چيغ(چيت) بافی: چيغ از جمله متعلقات سياه چادر است كه همانند حصاری اطراف آن را در بر می گيرد. چيغ با استفاده از الياف گياهی(نی) و همچنين موی بز و در پاره ای از مواقع با استفاده از نخ پشمی رنگی بافته می شود ضمناً نقوش در چيغ به سبب ماهيت بافت آن به صورت هندسی است و ناگفته نماند كه امروزه تكنيك بافت چيغ به عنوان پارتيشن در خانه های آپارتمانی كاربرد دارد. بهترين نوع اين دستبافته به صورت الوان در ايوان بافته می شود يك نمونه از چيغ های اين شهرستان با نقش مايه های اصيل و سنتی, بعلت زيبايی كه از نظرتركيب بندی رنگ و كيفيت بافت دارد به عنوان سر در نمايشگاه صنايع دستی كشور نصب شده است.
۸- جاجيم بافی: جاجيم بافته ای از پشم تابيده رنگی است كه اغلب بافت خشنی دارد. در منطقه ايلام عموماً از الياف پشمی در بافت جاجيم استفاده شده كه به عنوان رختخواب پيچ كاربرد دارد. در اكثر خانواده های استان ايلام از اين نوع دستبافته ها برای پيچيدن يك دست رختخواب اضافی برای ميهمانان استفاده می شود. لازم به ذكر است كه در گذشته های نه چندان دور از رختخواب هايی كه با جاجيم پيچيده و مرتب شده اند در كنار ديوار به عنوان تكيه گاهی مناسب برای ميهمانان استفاده می شد.علاوه بر اين به دليل تنوع رنگی، جاجيم های ميهمان خانه زيبايی خاصی پيدا می كرده است چنانچه از گفته های جاجيم بافان منطقه بر می آيد حاكی از اين است كه هنر جاجيم بافی از دير باز در مناطق ايلام، ايوان و آبدانان رايج بوده است.
۹- سفال گری: سفالگری هنری با پيشنه تاريخی است كه هنرمندان با استفاده از مواد اوليه فراوان و ارزان قيمت گل رس, با روشهای دستی و چرخ سفالگری اقدام به تهيه و توليد انواع فرمهای سفالی می كردند اين هنر ارزشمند از سال 1380 با حمايت و نظارت مديريت صنايع دستی در منطقه ايلام رواج يافته و علاوه بر آن توانسته است علاقه مندان بسياری را در ساير مناطق استان از جمله دره شهر و سرابله جذب نموده و آموزش دهد.
۱۰- عبا بافی: عبا از جمله دستبافته های سنتی ايران است كه از دير باز در مناطقی چون بوشهر, كوهپايه اصفهان و نائين توليد می شده است. در استان ايلام نيز در شهرستان مهران عبا بافی در اندك كارگاههايی رواج دارد. پشم گوسفند و يا شتر مواد اصلی تهيه عبا است ولی امروزه برای چله كشی عبا ازنخ های پنبه ای كارخانه ای استفاده می شود. دستگاه عبا از جنس چوب می باشد كه بدليل بافت ساده و عدم ايجاد نقش تنها دو عدد ورد دارد كه آنها تنها برای ايجاد دهنه كار و عبور ماكو از تارهای زير و رو مورد استفاده قرار می گيرد. در منطقه مهران علاوه بر عبای مردانه, عبای زنانه نيز تهيه می شده كه كوتاهتر از نوع مردانه است و در زبان محلی به آن قتره می گويند.