دكتر منوچهر فرهنگ، رئيس انجمن اقتصاددانان ايران و پدر علم اقتصاد ايران ، متولد 1298 در بابل و بزرگ شده گرگان است. وي مدرك دكتراي اقتصاد خود را از فرانسه گرفته است.
دكتر منوچهر فرهنگ اولين فردي است كه كتاب معروف «نظريه عمومي اشتغال، بهره و پول» جان مينارد كينز را به فارسي ترجمه كرد.اين ترجمه در سال 1348 عنوان جايزه بهترين كتاب اقتصادي سال را از آن خود كرد.
گروه : علوم انساني رشته : اقتصاد والدين و انساب : منوچهر فرهنگ درباره تاثير پدر و مادرش در زندگي علمي و اجتماعي اش چنين توصيف مي كند.: ” همين علم دوستي را من از خانواده دارم. پدرم با اين كه تحصيلات قديمي داشت ولي فرانسه مي دانست و به طور كلاسيك تفكر مي كرد.” خاطرات کودکي : “من فرزند بزرگ بودم و جور ديگر برادران را هم كشيدم، چون پدرم بضاعتي نداشت.من به آنها كمك كردم.” دكتر منوچهر فرهنگ در شرح زندگي خود ميگويد: وطن من گرگان بوده و در سال ۱۲۹۹ در حالي كه دو سال داشتم به دليل شغل پدر به آنجا رفته و در گرگان بزرگ شده و به تحصيل پرداختم.
تحصيلات رسمي و حرفه اي :
وي داراي مدرك دكتراي اقتصاد از دانشكده حقوق و علوم اقتصادي پاريس بوده و بيش از ۱۰۰ كتاب اقتصادي ترجمه و تاليف كرده است. استادان و مربيان : دكتر محمد طبيبيان از شاگردان دكتر فرهنگ و معاون اقتصادي اسبق سازمان برنامه و بودجه با اشاره به تلاش هاي دكتر فرهنگ در گردآوري فرهنگ علوم اقتصادي گفت: به ياد دارم كه استاد ساعت هاي زيادي را بدون چشمداشت مالي، براي گردآوري فرهنگ علوم اقتصادي تلاش مي كرد و در كار آموزش، ترجمه و تاليف بسيار تلاشگر و كوشا بود.
«وي افزود: »بايد حقوق استادان بازنشسته و كساني كه به اقتصاد ايران و جامعه ايران خدمت كرده اند را محترم بشماريم تا در تامين معاش و زندگي با مشكل مواجه نشوند و شأن آنها مورد احترام قرار گيرد. «طبيبيان خطاب به دكتر فرهنگ گفت: »از اينكه يك نسل از اقتصاددانان ايران را پرورش داده ايد و در خدمت دانشگاه ها و مراكز اقتصادي قرار داده ايد از شما سپاسگزاريم و قدردان زحمات شما هستيم و ياد و خاطره دوران آموزش و تلاش هاي شما را در توسعه علم اقتصاد كشور به يادها خواهيم سپرد.
مشاغل و سمتهاي مورد تصدي :
منوچهر فرهنگ،از ابتداي تاسيس انجمن اقتصاددانان ايران عضو اين تشكل بوده و به غير از سال اول تاسيس انجمن كه مسئوليت برعهده دكتر پيرنيا بوده در ادوار مختلف رياست انجمن مذكور را برعهده داشته است. بسياري از اعضاي اين انجمن اعتقاد دارند استمرار و پايداري انجمن اقتصاددانان ايران در طول سي و اندي سال عمر خود مرهون مديريت مناسب دكتر فرهنگ بوده است.
ساير فعاليتها و برنامه هاي روزمره :
دكتر فرهنگ اقتصاددان نامي ايران و غريبه‌اي در موطن خويش گرگان زمين در شعر و ادب نيز دستي داشته و اشعار بسياري سروده كه از آن جمله است؛
گر پر و بالم شكني سربكشم بر آسمان/ ور سر و ساقم بزني، سايه زنم بر آسمان
بحرم و بحر موج‌زا،ابرم و ابر اوج‌گير/از پي دانشم روان،وز پي دانشم روان.
شاگردان :
دكتر فرهنگ درباره شاگردان سابق و اساتيد كنوني خود چنين مي گويد: من همه دانشجويانم را دوست داشته و دارم. جايگاه تدريس من جايگاه محبت و علم بود و دانشجويان نسبت به من محبت و لطف داشتند.به خصوص با اين گذشته دور و درازي كه داشتم. از آنجمله آنها مي توان به آقاي دكتر ديهيم اشاره كرد ، چون من زبان چندان گويايي ندارم و به طور صحيحي نمي توانم صحبت بكنم كنار خود مي نشانم تا او جلسات انجمن اقتصاددانان ايران را اداره كند.
ايشان اكنون استاد دانشكده اقتصاد دانشگاه تهران است. شاگردان من زياد بودند مثلاً آقاي دكتر پرويز داودي كه اكنون معاون اول رئيس جمهور است شاگرد من بود. دكتر احمد مجتهد عضو هيات علمي دانشگاه علامه طباطبايي و مدير موسسه پژوهش هاي پولي و بانكي بانك مركزي نيز گفت: »تجليل از دكتر منوچهر فرهنگ، تجليل از علم اقتصاد و رشد و توسعه اقتصادي در ايران است.
منوچهر فرهنگ دانشجوياني را در 60 سال گذشته پرورش داده كه استادان دانشگاه هاي امروز هستند و نسل چهارم دانشجويان ايشان در عرصه دانشگاه ها و فعاليت هاي اقتصادي حضور دارند.
«مجتهد تصريح كرد: »اگر زكات علم به قول پيشوايان ديني، آموزش نسل هاي بعدي است منوچهر فرهنگ بيشترين زكات علم را تاكنون داده و تعداد زيادي از كارشناسان و دانشجويان و استادان امروز در دانشگاه ها و مراكز اقتصادي، پرورش يافته دكتر فرهنگ هستند.
در مراسم مذكور كه با حضور شاگردان دهه هاي 40 و 50 استاد منوچهر فرهنگ در دانشكده هاي اقتصادي كشور كه اكثرا اكنون از استادان صاحب نام اقتصاد ايران هستند برگزار شد، به تلاش هاي اين چهره علمي ايران كه در طول دوران تدريس خود هزاران متخصص و استاد و دانشجو را تربيت كرده و صدها كتاب، مقاله و تحقيق علمي را به رشته تحرير درآورده است ارج نهاده شد. چگونگي عرضه آثار : اولين كار دكتر منوچهر فرهنگ تاليف كتاب «برنامه گذاري اقتصادي» بود.
وي درباره علل تاليف كتاب فوق چنين اذعان مي كند:”چون من «برنامه ريزي» اقتصادي را مغاير با تعبير علمي اش مي دانستم. «برنامه گذاري» يعني تهيه و تدوين برنامه هاي علمي اقتصادي.
دراين نوع «برنامه گذاري» ريخت و پاش جايي ندارد در حالي كه در «برنامه ريزي» چنان كه از نامش پيداست در اسمش ريخت و پاش وجود دارد. اين اولين كتاب من بود كه در دانشگاه هم تدريس شد. بعدها شاگردان من كه به آمريكا رفته بودند گفته بودند كه نظير اين كتاب در آمريكا هم پيدا نمي شود.بنابراين بنده جزو اولين كساني بودم كه راجع به «برنامه گذاري» اقتصادي در ايران كتاب نوشتم. اين كتاب تاليف خودم بود.” دكتر فرهنگ همچنين كتاب «نظريه عمومي اشتغال ، بهره و پول»تاليف كينز را نيز ترجمه كرد.وي در اين باره نيز چنين مي گويد:”اين اولين كتاب من بود كه ترجمه كردم. هنوز هيچ ملتي در دنيا نتوانسته كينز را در دنيا به زبان خودش ترجمه كند.
آلمانها نتوانستند، اسپانيولي ها نتوانستند، لهستاني ها نتوانستند، روس ها نتوانستند.
آثار :
توسعه كشاورزي بين المللي ويژگي اثر : پديدآورنده: كارل ايچر، جان استاتز، منوچهر فرهنگ (مترجم) ناشر: موسسه پژوهشهاي برنامه ريزي و اقتصاد كشاورزي – 1381 2 زبان عمومي و تخصصي مهندسي صنايع: ويژه داوطلبان آزمون كارشناسي ارشد گرايش هاي: صنايع – سيستمهاي اقتصادي اجتماعي – مديريت سيستم و بهره وري ويژگي اثر : پديدآورنده: سيداباذر نورحسيني، منوچهر فرهنگ (زيرنظر) ناشر: سنجش (وابسته به موسسه فرهنگي هنري سنجش) –
17 فروردين، 1387 3 سرگذشت يك علم، كالبدشكافي نظام آموزش علم اقتصاد در ايران، گفتگو با برگزيدگان سه نسل از … ويژگي اثر : پديدآورنده: ميكائيل عظيمي، منوچهر فرهنگ (مترجم)، محمد اسمعيل مطلق (مترجم) ناشر: كوير –
1382 4 فرهنگ علوم اقتصادي: انگليسي – فارسي ويژگي اثر : پديدآورنده: منوچهر فرهنگ ناشر: آسيم – 30 خرداد، 1386 5 فرهنگ فشرده علوم اقتصادي: انگليسي –
فارسي ويژگي اثر : پديدآورنده: منوچهر فرهنگ ناشر: البرز – 30 آبان، 1385 6 قدرت و رونق: فزون رشدي كمونيستي و استبداد سرمايه داري ويژگي اثر : پديدآورنده: مانكر اولسون، منوچهر فرهنگ (مترجم) ناشر: موسسه عالي آموزش و پژوهش مديريت و برنامه ريزي – 11 تير، 1385 7 نظريه عمومي اشتغال، بهره و پول ويژگي اثر : پديدآورنده: جان مينارد كينز، منوچهر فرهنگ (مترجم) ناشر: نشر ني – 05 آذر، 1387