رفتینگ چیست؟

رفتینگ به معنی “کلک سواری” و یا “قایقرانی در رودخانه هاي خروشان” (White Water Rafting ) می باشد. این فعالیت تفریحی-ورزشی بسیار جذاب و هیجان انگیز بوده و یکی ار بهترین نمونه های سفرهای اکوتوریستی، توریسم ماجراجویانه و ورزشی می باشد. رفتینگ یکی از پرطرفدار ترین شاخه های گردشگری بوده و شرکت های بسیاری در سراسر دنیا به صورت تخصصی اقدام به طراحی و اجرای اینگونه سفرها مینمایند.  با توجه به اینکه اجرای سفرهای رودخانه ای بسیار تخصصي و دشوار بوده و مخاطرات بسیاری توریست ها را تهدید می کنند، لذا برگزار کنندگان اینگونه سفرها می بایست در این زمینه متخصص بوده و  راهنمایان اینگونه سفرها می بایست سال ها تحت تعلیم باشند تا بتوانند از عهده اجرای آنها به نحو مطلوب برآیند. در رفتینگ مسافران سوار بر قایق های مخصوص ضمن لذت بردن از هیجان رویارویی با امواج رودخانه ها، از میان جنگل ها، کوهها، دشتها، مزارع، روستا ها و … گذر کرده و به تماشای مناظری می نشینند که با هیچ وسیله دیگری میسر نمی باشد
به رودخانه های خروشان “آب سفید” یا White Water   می گویند. دلیل ذکر آب سفید این است که در قسمت های خروشان آب کف کرده و به رنگ سفید دیده می شود.

رفتینگ فعالیتی مهیج، ماجراجویانه، تفریحی و ورزشی است و در طبیعت انجام می شود. لذا فعالیتی اکوتوریستی بوده که توریسم ماجراجویانه و ورزشی را در دل خود دارد و از تمام اصول اکوتوریسم تبعیت می کند. همانگونه که می دانیم “اکوتوریسم یعنی سفر مسئولانه به محیط های طبیعی که باعث حفاظت از محیط طبیعی  شده و نفع جوامع محلی را در بر داشته باشد.

” در این رشته مسافران به نحو زیر به اصول اکوتوریسم احترام می گذارند:

1. همه مسافران مسئولانه و آگاهانه به محیط طبیعی سفر می کنند (محیط مورد نظر رودخانه، ساحل و منطقه پیرامون رودخانه است).
2. باعث حفاظت از محیط طبیعی و آلوده نکردن محیط زیست می شود. یعنی نه تنها به محیط طبیعی احترام گذاشته و آن را آلوده نمی کنند بلکه زباله های دیگران را نیز جمع آوری کرده و در عمل به سایر گرشگران و افراد محلی حفاظت از محیط زیست را آموزش می دهند.
3. باعث اشتغالزایی شده و به رشد اقتصادی جامعه محلی کمک می نمایند. کادر اجرایی شامل راهنمایان قایقرانی، امدادگران، گروه تدارکات، آشپز و … همگی از جامعه محلی (جامعه میزبان) می باشند و هزینه های پرداختی توسط مسافران به طور مستقیم به رشد اقتصاد محلی کمک کرده و به طور غیر مستقیم باعث حفاظت از محیط می شود. یعنی برگزارکنندگان محلی به خاطر شغل و درآمد خود به حفاظت از محیط طبیعی کمک می کنند.
4. باعث ایجاد آگاهی های محیطی و فرهنگی و احترام می شوند. توریست ها با حضور خود در مناطق طبیعی و جمع آوري زباله ها به صورت عملي حفاظت از طبيعت و مبارزه با آلودگي را آموزش داده و نيز به فرهنگ، اعتقادات و باورهاي جامعه ميزبان احترام مي گذارند. و  از سويي ديگر آگاهي شان نسبت به نحوه زندگي و باورهاي فرهنگي و ديني جامعه محلي بيشتر مي شود.
5. توریست ها به فرهنگ، اعتقادات و باورها، حساسیت های اجتماعی و سیاسی احترام می گذارند.

همانگونه که مشخص است در این نوع سفرها علاوه بر ایجاد تجربه مثبت هم برای توریست و هم برای جامعه میزبان، هزینه های پرداختی صرف بهبود کیفی زندگی مردم محلی و حفاظت از محیط طبیعی می شود و دیگر نیازی به صرف هزینه های هنگفت جهت حفاظت از مناطق طبیعی نمی باشد.
در این رشته تفریحی-ورزشی، راهنمایان می بایست بسیار مجرب و توانا بوده، دوره های تخصصی مختلفی را گذرانده، در هدایت قایق ها بسیار مسلط و کارشان بی نقص باشد. به علاوه امکانات و تجهیزات ورزشی و ایمنی بسیاری در این فعالیت مورد استفاده قرار می گیرد، لذا نیازی به ورزشکار بودن و یا مهارت داشتن توریست ها نمی باشد. هر شخصی که دوستدار هیجان است می تواند به عنوان عضوی از تیم قایقرانان با استفاده از تجهیزات ویژه و با اتكاء به مهارت راهنما این کار را تجربه نماید. به همین دلیل رفتینگ روز به روز طرفداران بیشتری پیدا می کند.
هیجان رفتینگ بستگی به درجه خروشان بودن امواج دارد (از درجه ۱ تا ۶) که البته نوع امواج، سرعت آب، سطح آب، ساحل رودخانه  و حتی عمق آب نیز در میزان هیجان تاثیر گذار است. امواجی با درجات بین ۱ تا ۴   مناسب کار توریستی بوده چون درجات ۵ و ۶ بسیار خطرناک می باشند. در بسیاری از موارد قایق ها واژگون شده و مسافران می بایست مسیری را در آب شنا کنند. لذا نقش تجهیزات و نیز تجربه قایقرانان در این فعاليت بسیار مشخص و بارز است. توریست ها معمولا در اولین تجربه های خود امواجی با درجات ۱ و ۲  را تجربه می کنند و در تجربه های بعدی دوست دارند با امواجی با درجه سختی بیشتر دست و پنجه نرم کنند چرا که دیگر  امواج کوچک برایشان ارضا کننده نیست و به دنبال هیجان بیشتر هستند.

رفتینگ به عنوان فعالیتی اکوتوریستی باعث رشد اقتصادی و فرهنگی معجزه آسایی در بسیاری از کشورهای دنیا نظیر نپال و هند شده است. چرا که بیشتر رودخانه ها در مناطق صعب العبور و کوهستانی واقع شده یعنی مناطقی که قابلیت پذیرش هیچ نوع گردشگری را نداشته و رفتینگ تنها گزینه ممکن بوده و باعث اشتغال بسیاری از روستاییان به عنوان راهنما، آشپز، مسئول تدارکات، باربر، راننده و … شده است.