باغ شاهزاده یا باغ ماهان یکی از زیباترین باغهای تاریخی ایران محسوب میشود . این باغ در حدود ۴ کیلومتری شهر ماهان و حوالی شهر کرمان و در دامنه کوههای تیگران واقع شده و مربوط به اواخر دوره قاجاریه میباشد . این باغ با مختصات جغرافیایی ۳۰ درجه و ۴ دقیقه عرض شمالی و ۵۷ درجه و ۱۷ دقیقه طول شرقی میباشد .
ارتفاع این منطقه از سطح دریای آزاد ۱۸۵۰ متر است و از ارتفاع ۲۰۰۰ متر از سطح دریای آزاد برخوردار است . این باغ مساحتی قریب به ۵/۵ هکتار دارد . دو مجموعه شرقی و غربی دارد . کوشک یا همان عمارتهای آن بسیار زیباست و به صورت دو آشکوبه ساخته شده است و سر در آن از معماری خیلی زیبایی برخوردار است که آن را از سایر باغهای ایرانی متمایز و ممتاز میسازد .
فوارههای آن چشم هر بینندهای را نوازش میدهد . این فوارهها که در طول باغ قرار دارند زیباترین فواره باغهای ایرانی هستند . زیرا سایر باغهای ایرانی کمتر فواره داشتهاند و یا اگر داشتهاند به این زیبایی نبودهاند . فوارههای زیبای باغ شاهزاده براساس اختلاف ارتفاع و نه هیچ نیروی دیگری فعال هستند که این خود دلیلی بر هوش و ذکاوت مردمان کرمان زمین است . طول باغ شاهزاده کرمان ۴۰۷متر و عرض آن ۱۲۲ متر است . و بزرگترین و زیباترین باغ تاریخی ایرانی محسوب میشود .
این باغ همه ساله و به ویژه در فصل تابستان و بهار شاهد بازدید تعداد بیشماری از گردشگران از نقاط مختلف کشور است که این باغ دیدنی و دلفریب را برای تماشا انتخاب میکنند واقع شدن منطقه در مسیر عبوری کرمان به بم و در مسیر جاده کهن ابریشم از عواملی است که این محل را برای احداث یک باغ اشرافی مناسب می ساخته است .
باغ شاهزاده به گونهای استقرار یافته که حداکثر استفاده از مناظر بدیع داخلی را به صورت زیر امکان پذیر میسازد : در بدو ورود ، به ویژه در طبقه فوقانی سر در خانه به غیر از دیدها و مناظر بیرونی باغ ، منظره چهارباغ و در جهت عکس آن منظره کوه را امکان پذیر میسازد . این مناظر عمده یعنی رؤیت حرکت آب ، حوض ها و آبشارها هرکدام به نوبه خود تأکیدی بر محورهای عمود بر محور اصلی دارند و توأم با نظام گیاهی مناظر بدیع داخلی را ارائه میدهند .
این باغ ابتدا به دستور محمد حسن خان سردار ایروانی حاکم وقت کرمان ساخته شد و بنای درون آن بعدا توسط عبدالحمید میرزا ناصرالدوله حاکم کرمان طی یازده سال حکمرانی وی (۱۲۹۸ ه . ق تا ۱۳۰۹ ه. ق) ساخته شد و با مرگ وی نیز بنای آن نیمه تمام رها شد .
گفته میشود وقتی خبر مرگ ناگهانی حاکم را به ماهان میبرند ، بنّایی که مشغول تکمیل سر در ساختمان بود تغار گچی را که در دست داشته محکم به دیوار کوبیده و کار را رها کرده و فرار نموده است . به همین علت جاهای خالی کاشیها را بر سر در ورودی میتوان دید . تاریخ بنای باغ ۱۲۷۶خورشیدی است .
این باغ از نمونه باغ تختهای ایرانی است و در زمینی مستطیلی شکل به مساحت پنج و نیم هکتار بنا شده و دارای سر در ورودی بسیار زیبایی است . بناهای باغ عبارتند از کوشک اصلی یعنی سکونتگاه دائمی و یا فصل مالک که در انتهای فوقانی باغ قرار دارد . سر در خانه در مدخل باغ به صورت بنایی خطی جبهه ورودی باغ را اشغال کرده و در دو طبقه بنا گردیده است .
طبقه فوقانی دارای اطاقهایی است که برای زندگی و پذیرایی پیش بینی شدهاند . سایر بناهای خدماتی باغ از حصار اصلی استفاده نموده و به صورت دیواری مرکب بناهای مختلف خدماتی را در نقاط مناسب در خود جا داده است . این باغ علاوه بر سر در ، شامل عمارت شاه نشین و حمام نیز میباشد . در حال حاضر قسمت شاه نشین ، به یک رستوران تبدیل شده و توسط بخش خصوصی اداره میشود .
در این باغ درختان میوه متنوعی به چشم میخورند و در جلوی عمارت هم حوضها و فوارهها آبنمای زیبایی را تشکیل دادهاند . منبع آب باغ رودخانه کوچک تیگران است . مسعودی بنای این باغ را از جنبههای مختلف معماری و نقش آب در آن بررسی کرده است . هر ساله گردشگران از این باغ زیبای ایرانی بازدید میکنند و از زیبایی و طراوت آن لذت میبرند . باغ شاهزاده در تاریخ سی ام تیرماه ۱۳۹۰ به ثبت جهانی یونسکو رسیده است .
ارسال پاسخ