لرستان استانی است که از ظرفیت های مناسبی در حوزه صنایع دستی برخوردار است، مهترین صنایع دستی لرستان را می توان سیاه چادر، چیت، قالی، گلیم، جاجیم، نمد بافی، خراطی، قلم زنی، ورشو سازی، گیوه و سرامیک عنوان کرد.
از میان صنایع دستی لرستان نمد مالی یکی از قدیمی ترین صنایع دستی این دیار است . در گذشته های نه چندان دور در اغلب شهرهای لرستان کارگاه های نمد مالی دایر بوده به گونه ای که در بروجرد و خرم آباد راسته بازارهایی به نمد مالی اختصاص داشته است.
نمد مالی
نمد مال ها با استفاده از پشم بره که به گویش محلی برگه ( برگن ) نامیده می شود ، بخشی از نیازهای عشایر و روستاییان را تامین می کنند .
رایج ترین این تولیدات عبارتند از : از کلاه نمدی ، تن پوش های نمدی -کپنک -، گردله -زیرزین اسب – ،انواع زیراندازها با نقوش و اندازه های مختلف تهیه می شدند.
ورشو سازی
شاید بسیاری از مردم ایران استان لرستان بخصوص شهرستان بروجرد را با هنر ورشو بشناسند. باید گفت هنر ورشوسازی از کشور لهستان به ایران وارد شده و نام ورشو به دلیل شهر ورشو مرکز کشور لهستان بر روی این فلز ماندگار شده است .
در اواخر دوران قاجار و اوایل دوران پهلوی هنر ورشوسازی در ایران به اوج خود رسید و سابقه هنر ورشوسازی در ایران مربوط به شهرستانهای دزفول و بروجرد است .
قلمکاران لرستانی قبل از ورود ورشو به ایران از ورق زرد رنگ برنج برای ساخت ابزار و وسایل مورد نیاز در منازل استفاده میکردند .
پس از ورود ورشو به ایران ، هنرمندان خوش ذوق دزفول و بروجرد این فلز را در دست گرفته و با دقت و ظرافت خاصی آن را نرم کرده و پس از شکل گیری نهایی به دست استادان قلمکار می سپردند .
استادان قلمکار ورشو نیز با چشمان خوش بین و دستان هنرمند خود بر روی این جسم بی جان ، فضایی رویایی را قلمکاری می کردند.
هنر ورشوسازی در ایران اکنون به صورت پایه در شهرستان بروجرد وجود دارد و نام ورشو و ورشوکاران این دیار در همه جای دنیا مشهور شده است .
در زمان حاضر سماورهای ورشویی در همه نقاط ایران مختص استادان ورشو سازی بروجرد است .
اسناد و مدارک فرهنگی برجای مانده از گذشته به ویژه ابزار و ظروف بیانگر آن است که بروجرد نیز از لحاظ تولید صنایع دستی سابقهای دیرینه دارد.
صنعت ورشو
ورشو سازی عبارتست از ساخت و تهیه انواع ظروف از جنس ورشو که خود آلیاژی از جنس 20% نیکل، 35% روی ، 45% مس است .
نوآوران و استادان صنایعدستی در بروجرد همواره به موازات آفرینشهای ذوقی صنعتگران و هنرمندان دیگر شهرهای کشور از جمله اصفهان در خلق آثار شگفت انگیز گام برداشته اند .
ورشو، خود به رنگ نقره است و آلیاژی است که به خوبی فرم گرفته و میتوان زیرساختهای مصرفی و زیبایی که کاملاً جنبه کاربردی دارند ، تهیه کرده سپس روی آن را قلم زنی و بر زیبایی آن افزود .
امروز به دلیل تحولات گوناگون ، صنعتگران و هنرمندان این هنر- صنعت به شغلهای دیگر روی آوردند . متأسفانه به دلیل اهمیت ندادن به این صنایع ، ماشته ، گلیم و جاجیمهای صنعتی ، ظروف ورشوی ماشین ساز، صنایع چرمی مصنوعی و تابلوهای پلاستیکی چوب نما شدهاند و با قیمتهای بالا به مردم عرضه میشود .
علاوه بر سوغاتیهای صنایع دستی، انواع شیرینیها، حلوا، عسل و روغن حیوانی نیز در شمارسوغاتیهای مهّم استان به حساب میآیند و طرفداران بسیاری دارند.
غذاهای محلی استان لرستان نیز ارتباط مستقیمی با شیوه معیشت عشایر و ایلات دارند که که گروهی از این غذاهای محلی در مناطقشهری نیز متداول است از آن جمله میتوان به آش بادنجان، آش ماسوآ، کشکینه، ، برساق، جگروز، دوغک، شله، خوراک سیرابی، دلمه کلم، کلوچه قندی، مربای به و ترشی خیار و دهها نوع خورشت و چاشت دیگر اشاره کرد.
ارسال پاسخ